Dünden Bugüne Kız İzci Örgütü

Kıbrıslı Türkler’de Kız İzcilik Çalışmaları

Kıbrıs’ta kız izcilik, 1926 yılında Victorya Kız Lisesi’ne, İngiltere’den gelen bir İngiliz kadın öğretmenin yaptığı izcilik çalışmalarıyla başladığı bilinmekle beraber, Kıbrıslı kadınların, resmi olarak kız izcilik çalışmalarına başlamaları 1944 yılında, Miss Trace Tailor’un Kıbrıs’ta izciliği koordine etmek üzere atanması ile başlamıştır. Hemen aynı yıl içerisinde İngiltere’deki Kız İzci Örgütü’nün bir uzantısı ve Uluslararası İzci Örgütü’ne bağlı bir komite oluşturulmuştu. O dönemki Vali’nin eşi de komite başkanı olarak belirlenmişti. Komite ağırlıklı olarak İngiliz kadınlardan oluşturulmuş olsa da bu komitede Kıbrıslı Türk, Kıbrıslı Rum ve Ermeni kadınlar da bulunuyordu. Kurulan bu komitenin ilk Kıbrıslı Türk üyesi Şifa Faiz’dir ve daha sonra komiteye Türkan Aziz de dahil olmuştur.

Aynı yıl, Miss Trace Tailor, o dönemin Victorya Kız Lisesi Müdürü Mrs. Stone aracılığı ile izcilik çalışmalarına başlamak için okulda bulunan genç öğretmenler, Peyker Tevfik, Perihan Celal, İsmet Sami, Hatice Tahsin ve Nezaket Hüseyin’den de destek alarak izciliğe ilk adımı atmış ve böylece izcilik çalışmalarını resmen başlatmış oldu.

Kıbrıs’ta ilk Türk kadın öğretmenler Peyker Tevfik, Perihan Celal, İsmet Sami, Hatice Tahsin ve Nezaket Hüseyin izcilik tarihimize ilk Kıbrıslı Türk Kız İzci liderleri olarak geçmişlerdir. Bugünün izciliğinin temel yapı taşını oluşturan Güner Necat ise Peyker Tevfik’in öğrencisiydi. Böylece tüm kazalarda izcilik çalışmaları başlatıldı. Derneğimizin varlığı ile halen bazı bölgelerimizde devam etmekte olan izcilik çalışmalarımızın temeli bu tarihi sürece dayanmaktadır.

1955 yılında sonra toplumsal çatışmaların başlaması ile izcilik çalışmalarında da duraklamalar meydana gelmiştir. Buna rağmen kazalardaki Kıbrıslı Türk kız izci liderleri kendi imkânları ile çalışmalarını kesintisiz sürdürmeye çalışmışlardır. Özellikle 1956 yılında Mağusa’da izciler Müzeher Fındıkoğlu ile çalışmalara başlamışlar ve 1958 yılında düzenledikleri kermes Kıbrıs izcilik tarihinin ilk kermesi olarak bilinmektedir.

İzci Lideri Ayten Yıldırım’ın önderliğinde, 1958 yılında Geçitkale/Lefkoniko köyünde izcilik çalışmaları başlatılmış, iki yıllık çalışmanın ardından 1962 yılında Larnaka’ya atanan Ayten Yıldırım’la izcilik Larnaka kazasında başlatılmış oldu.

1960 yılında Kıbrıs Cumhuriyeti’nin ilanı ile Kıbrıs Kız İzci Örgütü kurulma çalışmaları başlatıldı. Aynı yıl Kıbrıslı Türk, Rum ve Ermenilerden oluşan bir komite kuruldu. İngiliz ve Amerikan elçilerinin eşleri de bu komitenin üyeleri idi. 1960’ta kurulan bu örgütün Onursal Başkanı Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkan Yardımcısı ve Kıbrıslı Türk Toplumu Lideri Dr. Fazıl Küçük’ün eşi Süheyla Küçük idi. Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Başpiskopos Makarios’un eşi olmadığı için Kıbrıs Rum toplumunun temsiliyetini de Süheyla Küçük yapıyordu. Örgüt başkanlıkları da yine adada bulunan iki toplumdan belirlenmişti. Güner Necat Kıbrıslı Türk kız izcilerinin, Vandra Lanidis’te Kıbrıslı Rum kız izcilerinin başkanıydı.

KIBRIS TÜRK KIZ İZCİ ÖRGÜTÜ

1 Eylül 1969 yılında Güner Necat’ın genel başkanlığında Kıbrıs Türk Kız İzci Örgütü kurulmuştur. Örgütün amacı, kız izcileri, Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı, davranışlarında nazik, neşeli,saygılı, dürüst ve disiplinli, kendine güvenen, sorumluluk gereken işler yapmaya istekli ve hazırlıklı, görevini her şeyin üstünde tutan, kendinin ve başkalarının sağlığını koruyan, öğrenmeye, pratik hayatın gerektirdiği bilgi ve becerileri kazanmaya hevesli, doğayı ve kültürel eserleri seven ve koruyan kişiler olarak yetiştirmektir.

Bölgelerdeki izcilik faaliyetleri 1974 sonrasında Güner Necat önderliğinde yeniden başlatılmıştır. 1976 yılında Güner Necat’ın çalışmaları ile “eğitim dairesinde” izci danışmanlığı mevkii açılmış, kendisi de bu göreve atanan ilk izci danışmanı olmuştur. Bugün halen “eğitim dairesi” çatısı altında yapılan izcilik faaliyetlerinin temeli de örgütümüz tarafından atılmıştır.

Derneğimizin yetiştirdiği Eğitimci Liderler sayesinde Kıbrıs Türk toplumunda pek çok izci lideri ve izci yetiştirilmiş ve yetiştirilmeye devam etmektedir. 1969 yılında kurulan Türk Kız İzci Örgütü bazı bölgelerde ara ara durgun dönemler yaşamış olsa da, kurulduğu günden bu yana Kıbrıs Türk toplumu izciliğinin gelişmesine ciddi katkılar sağlamış, pek çok liderin yetişmesiyle Kıbrıs Türk toplumu izciliğinin gelişmesine olanak ve imkân yaratmış, varlığını günümüze taşıyabilmiş Kıbrıs Kız İzciliğinin gururu olmuştur.

Kız İzci Örgütü tarafından sürdürülen izcilik çalışmaları 1958 tarihinde başlatılmış ve Örgütün kurulması ile kesintisiz olarak günümüzde de izci liderlerimizin özverileriyle, ergin ve kelebek izciler, izcilik faaliyetlerine yoğun şekilde devam etmektedir.

Esas yeniden toparlanma 1990 yılında Esen Bahadır’ın beden eğitimi öğretmenliği yaptığı dönemde İlker Karter İlkokulu’nda yaptığı izcilik çalışmaları ile başlamıştır. Kız İzci Örgütü’nün Trikomo/ İskele’deki izcilik faaliyetleri bu tarihten itibaren tahtalı eğitimci liderler Ersin Nizam, Berna Bağban, Nilhan Subaşı ve onların desteklediği genç liderler tarafında sürmektedir. Yasal olarak Örgüt tüzüğünde yapılan düzenleme ile 2021 yılında Kız İzci Örgütü, Trikomo/İskele Şubesi de hayata geçirmiş bulunmaktadır. Trikomo/İskele bölgesine bağlı Lefkoniko/Geçitkale’de Kız İzci Örgütü şubesi, izci liderleri Emine Emel ve Gönül Okyay önderliğinde 2021 yılında faaliyete geçmiş ve yoğun olarak faaliyetlerine devam etmektedir

Örgütün Morphou/ Güzelyurt bölgesindeki izcilik çalışmaları Zehra Tüzmen ile başlamış, Çilem Hıdıroğlu ve ekibiyle halen devam etmektedir.

Girne bölgesinde izcilik çalışmaları 1974 sonrası Duyal Kocareis ile başlamış ve 1980’li yıllardan sonra Sevim Özbilge ve Sevgi Değgin ile devam etmiştir. Sevim Özbilge, Türk Öğretmen Koleji öğrencileri başta olmak üzere Kıbrıs Türk toplumunda pek çok liderin ve izcinin yetişmesine katkı koymuş değerli bir liderdir.

Dernekler yasal metni uyarınca adını yenileyen Kıbrıs Türk Kız İzci Örgütü, çalışmalarına Kız İzci Örgütü Derneği adıyla devam etmektedir.

Örgüt, yakın tarihte Kıbrıs Türk kız izciliği adına çok önemli organizasyonlara katılmış ve iz bırakmıştır. 2018 yılında İngiltere’de Eurocamp18’e katılarak; derneğimizin adını bir Jamboree’de duyurulması sağlanmış, aynı zamanda izciler, ilk izci kampının yapıldığı Brownsea adasını ziyaret etmişlerdir.

Kıbrıs Türk Kız İzci Örgütü Derneği, 2020 yılında Dünya Bağımsız İzciler Federasyonu (WFİS) tarafından aday dernek olarak kabul edilmiştir. Böylece Kıbrıs Türk kız izciliğinin uluslararası temsiliyeti açısından çok önemli bir atılım sağlanmıştır. Kıbrıs Türk kız izciliği, kendi derneğini, bayrağı, üniforması ve kültürünü temsil edebilecek koordinasyon, güç ve vizyona sahip olduğunu tüm dünyaya kanıtlamıştır. Son olarak da 2022 yılında Dünya Bağımsız İzciler Federasyonu’nun (WFİS) resmi üyesi olmuştur.